Niet kunnen werken (afkeuringsproces)

Over het algemeen willen de meeste mensen graag werken. Je bent productief, onder de mensen en eerlijk is eerlijk, je hebt een inkomen. Maar wat als je een chronische ziekte hebt waardoor werken niet (meer) lukt? Wat moet je dan doen? Waar heb je recht op en welke stappen dien je te volgen?
Er zijn verschillende situaties denkbaar

Je hebt werk maar wordt/bent ziek
Wanneer je in loondienst werkt en ziek wordt, veranderen er enkele zaken. De eerste 104 weken (twee jaar) ontvang je minimaal 70% van je salaris via je werkgever. Wanneer je als werknemer gedurende 104 weken zonder onderbreking ziek bent geweest, dan verandert dit. Je hebt dan mogelijk recht op een WIA uitkering (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen). Het Uitkeringsinstituut Werknemersverzekeringen (uwv.nl) beoordeelt aan het einde van de periode van twee jaar ziekte de mate van arbeidsgeschiktheid. Het UWV stelt daarvoor het verlies aan verdiencapaciteit vast. Dit is het percentage loon dat je minder kunt verdienen dan voorheen. Kun je minstens 35 procent minder verdienen dan je oude loon, dan ben je (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt.

De WIA kent twee typen uitkeringen:

• De Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA). Deze geldt bij een duurzaam verlies van verdiencapaciteit van tenminste 80 procent. Deze uitkering is bedoeld voor volledig arbeidsongeschikten, zonder kans op herstel.
• De Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten (WGA). Deze geldt bij een loonverlies van 35 tot 80 procent of bij tijdelijke volledige arbeidsongeschiktheid.

Bij minder dan 35 procent arbeidsongeschiktheid heb je geen recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Je kunt dan met je werkgever bekijken welke mogelijkheden er nog zijn voor je in of buiten het bedrijf. Misschien kun je dezelfde baan houden met aanpassingen. Lukt dit niet dan kan de werkgever overgaan tot een ontslagprocedure. Je kunt dan eventueel in aanmerking komen voor een WW-uitkering. 
Een WIA-uitkering moet je zelf aanvragen bij het uwv. Doe dit ongeveer 1 jaar en 9 maanden nadat je voor het eerst ziek bent geworden. De aanvraag moet namelijk 13 weken voordat je ziekteuitkering van je werkgever afloopt, binnen zijn.

Je hebt op jonge leeftijd een ziekte of handicap gekregen
Het kan dan zijn dat je recht hebt op een Wajong uitkering. Dit staat voor Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten. Deze wet is bedoeld voor mensen die op jonge leeftijd een ziekte of handicap gekregen hebben en daarom nu en in de toekomst geen mogelijkheden hebben om te werken. Het gaat hier dus om duurzame arbeidsongeschiktheid waarbij het vrijwel zeker is dat dit in de toekomst niet zal veranderen. Daarnaast gelden er andere voorwaarden, namelijk

• je hebt op je 18e verjaardag een langdurige ziekte of handicap of
• je kreeg na je 18e verjaardag en vóór je 30e verjaardag een langdurige ziekte of handicap. In het jaar voordat je je ziekte of handicap kreeg, volgde je minimaal 6 maanden een opleiding.
• je woont in Nederland.
• je volgt op dit moment geen studie of opleiding waarvoor je studiefinanciering of een tegemoetkoming scholieren ontvangt.

Voor deze uitkering dien je een beoordeling arbeidsvermogen aan te vragen. De uitkomst van de beoordeling bepaalt dan of je recht hebt op een Wajong-uitkering. Het kan ook zijn dat je ondersteuning bij werk en inkomen kunt krijgen vanuit de gemeente. 

Er zijn natuurlijk nog meer situaties denkbaar, zoals ziek worden terwijl je geen werk hebt of moeite hebben met het vinden van de juiste baan door ziekte of handicap. Kijk voor meer informatie hierover op de site van het uwv.

Bron: uwv.nl