Chronisch ziek zijn valt niet mee maar voor de sociale omgeving van iemand met een chronische ziekte valt het ook niet mee. Er is veel om rekening mee te houden en dat is evengoed zwaar. Zelf loop ik regelmatig tegen dingen aan die mensen doen of zeggen, of juist niet doen of zeggen. Onderstaand lijstje is hier een voorbeeld van. Dit lijstje kan evengoed fungeren als een handig hulpmiddel voor de sociale omgeving. Dit lijstje is geschreven vanuit mijn ervaring maar waarvan ik weet dat veel mensen met een chronische ziekte hier eveneens tegenaan lopen.
- Zeg niet: Heb je nog steeds zo’n hoofdpijn (of een andere klacht)?
Jep, want tja het is chronisch. Helaas sta ik niet op een dag op en ben ik hoofdpijnvrij. Het is natuurlijk goed bedoeld en het getuigt van interesse, maar steeds deze vraag krijgen en een negatief antwoord te moeten geven, is soms vermoeiend. - Geef niet voortdurend goede adviezen
Heb je acupunctuur al geprobeerd? Heb je je nek al laten nakijken? Ik ken iemand die geeft hoofdpijnmassages enz. enz. Ook dit is allemaal goed bedoeld, mensen willen nu eenmaal graag meedenken en denken in oplossingen maar wanneer je chronisch ziek bent, is dit erg vervelend. Je kampt al jaren met pijn en andere klachten, natuurlijk heb je al van alles uit de kast getrokken om een oplossing te vinden. Dat gevecht heb je al jaren gevochten en op een gegeven moment weet je niet meer hoe je zo aardig mogelijk moet reageren op deze uitspraken.. - Zeg niet: Ga je nu al naar huis?
Het is vaak al een hele opgave om ergens heen te gaan, je bent blij als je eens een keer je gezicht kunt laten zien en het is vaak moeilijk om veel eerder naar huis te moeten als de rest omdat je hoofdpijn hebt of simpelweg doodmoe bent. Men is bekend met je klachten, toch wordt deze vraag dan steeds gesteld wanneer je naar huis gaat. Dit maakt het naar huis gaan nog moeilijker. Zeg liever: ‘fijn dat je kon komen’ of ‘fijn dat je er was’. - Benadruk niet steeds positieve dingen
Soms zit je er eventjes doorheen en heb je je dag niet. Dan zijn opmerkingen waarbij de positieve dingen worden benadrukt zoals: ‘misschien treedt er straks weer een goede periode aan’ of ‘misschien werkt dat nieuwe medicijn wel’ gewoon niet prettig. Soms wil je gewoon een luisterend oor en begrip voor het feit dat je er even doorheen zit. Morgen zet je je schouders er weer onder, maar vandaag even niet. - Iemand is meer dan zijn ziekte
Ik ben meer dan Kim met altijd hoofdpijn. Ik ben nog steeds Kim die van uiteten houdt, geniet van kletsen met een vriendin onder het genot van een kopje thee en van flauwe grapjes en gek doen houdt. Mijn ziekte verandert mijn leven, maar mijn persoonlijkheid niet. - Toon interesse en begrip
Dit behelst meer dan alleen om de zoveel tijd een simpel whatsappje. Toon oprechte interesse over hoe het met iemand gaat en steun iemand wanneer die persoon het nodig heeft. Een chronische ziekte gaat vaak gepaard met een gevoel van eenzaamheid. Een goed gesprek met een goede vriend of vriendin kan dan wonderen doen. - Vul dingen niet voor een ander in
Veel chronische ziekten zijn niet zichtbaar aan de buitenkant. Iemand kan lachen en er goed uitzien, maar zich toch niet goed voelen. Neem dus niet altijd klakkeloos aan dat het wel goed gaat waarna je verbaasd bent dat iemand toch niet op dat feestje is of toch die afspraak af moet zeggen. Vul dingen niet in, maar vraag ze liever. - Accepteer de diagnose
Accepteer dat iemand een chronische ziekte heeft, dit is nu eenmaal zo. Begrijp dat iemand hierdoor soms gewoon wat stiller en meer afwezig is. Chronisch ziek zijn vraagt immers veel van je. Dit betekent ook dat iemand er niet altijd bij kan zijn bij sociale verplichtingen of afspraken. - Heb geen medelijden
Iemand die chronisch ziek is wil begrip, geen medelijden. Dat is een wezenlijk verschil. Niemand wil zielig gevonden worden. Iemand is meer dan zijn ziekte alleen. - Zoek samen de lichtpuntjes
Geniet van de kleine dingen in het leven, die oh zo waardevol zijn. Zeker als je ze kunt delen. Dit zorgt voor afleiding en schept een band.
Als je het zo bekijkt, valt het niet mee voor de sociale omgeving om altijd maar begripvol en op 'de juiste' manier te reageren. Bovendien heeft iedereen andere behoeftes. Wat de ene als prettig ervaart, vindt de ander dit juist niet. Het advies is daarom altijd: vraag het! En wat ook erg belangrijk is en als tip niet mag ontbreken is, vergeet jezelf ook niet. Veel zorgen voor een ander kan zwaar zijn. Tijd voor jezelf nemen is daarom van grote waarde. Door goed voor jezelf te zorgen en je energie op te kunnen laden, kun je er juist weer beter voor je familie of vriend(in) zijn.
Hebben jullie nog aanvullende tips?
Reactie plaatsen
Reacties